Het speelveld
Een kleine opdracht: maak eens een eenvoudige tekening van een voetbalveld. Heb je een rechthoek getekend, wellicht met een middencirkel en twee doelen? Misschien ben je een echte pro en heb je zowaar het strafschopgebied erbij getekend. Conclusie: iedereen kan de basisversie van een voetbalveld tekenen en zo helder moeten ook je agile visie en kaders zijn. Er kan geen discussie ontstaan over het doel en het speelveld, iedereen weet bij de start de spelregels en welk gedrag beloond (scoren) en afgestraft (overtredingen) wordt. Ook zijn de rollen duidelijk verdeeld en als het goed is zijn deze verdeeld op basis van persoonlijke kwaliteiten.
De meeste onrust in transformerende organisaties komt van onduidelijke verwachtingen en doelen. Daarnaast helpt het als mensen weten waarvoor ze verantwoordelijk zijn en welke rol zij dus hebben binnen de organisatie. Ben je de spits die het werk moet afmaken of de opkomende back die de tegenstander mag verrassen met een snelle dribbel langs de lijn?
De drie onderdelen van het speelveld:
1. Visie: waarom Agile?
2. Heldere kaders: wat verstaan we onder Agile werken in onze organisatie?
3. Duidelijke rollen: wie is waarvoor verantwoordelijk?
De coach en coaching
Elk voetbalteam heeft een coach nodig. Tijdens het WK heb ik verschillende stijlen gezien. Van driftig langs de lijn lopen en schreeuwen tot aan ogenschijnlijk rustig in de dug-out zitten en de volgende tactiek met de assistent training bespreken. Welke vorm je ook kiest, zorg dat de stijl van de Agile coach aansluit bij het team. Sterker nog: laat de teams hun eigen coach selecteren.
Het belangrijkste is de mindset van de hele agile transformatie. Je kan wel gaan scrummen; maar als niemand de klant betrekt, er geen ruimte is voor experimenteren en de MVPs (minimal viable product) ontbreken, dan is er geen sprake van Agile werken. Start dus met het ontwikkelen van een Agile mindset door middel van trainingen, voorbeeldgedrag, coaching en aansturing.
De vijf onderdelen van coaching:
1. Agile mind-set verhaal
2. Trainingen en workshops
3. Coaching
4. Voorbeeldgedrag
5. Sturing op Agile mind-set
De opstelling
De opstelling is een geliefd onderwerp van voetbalanalisten. De offensieve 3-4-3 opstelling van België is veel besproken. Het ene land past zijn systeem aan de tegenstander aan, terwijl andere bondscoaches graag uitgaan van de eigen kracht van het gekozen systeem en hier niets in veranderen. Wat de beste opstelling is laat ik overigens graag aan de voetbalanalisten over.
Ook in een agile transformatie heb je een keuze te maken over de opstelling. Kies je voor scrum of scrums, SNAP, LeSS, SAFe of het Bow-tie model? Ons advies is: verdiep je in de verschillende opstellingen en kies het lichtste model voor de organisatie. Enkele afwegingen voor het kiezen van een Agile opstelling zijn:
- Heb je fulltime scrumteams?
- Werkt je organisatie opgavegericht?
- Is overzicht, afstemming of sturing je grootste wens?
- Welke mate van wendbaarheid wil je?
- Hoeveel innovatiekracht wil je in je organisatie bevorderen?
De Agile opstelling bestaat uit drie onderdelen:
1. Keuze maken in opstelling
2. Testen van de opstelling in een klein deel van de organisatie*
3. Opstelling gebruiken en aanpassen
*Let vooral op punt twee: gun jezelf en je organisatie oefenpotjes. Bijna geen enkele coach gaat een nieuw systeem voor het eerst in de finale testen. Test je opstelling in kleine delen van je organisatie en pas deze aan op de ervaringen, voordat je de hele organisatie naar dit systeem transformeert.
Staf en ondersteuning
Ligt er een speler op het veld met een pijnlijke enkel of bebloed gezicht? Binnen een paar tellen zit de medische staf naast hem. Geblesseerde spelers worden tijdens het toernooi opgelapt door de fysiotherapeut en sommige teams hebben de hulp van een psycholoog ingeschakeld voor de strafschoppen. Kortom: een voetbalteam is veel meer dan die 11 spelers op het veld.
Ook een agile transformatie kan niet zonder de ondersteuning van de staf. Een belangrijke factor hierin is HR. Zij kunnen het werken in rollen, end-to-end teams en zelforganiserende teams bevorderen. Ook helpt HR bij persoonlijke- en teamontwikkeling en het inrichten van Agile beloning. Voor meer informatie verwijs ik je graag naar ons boek Agile HR.
Met welk team, coach, opstelling en ondersteuning ga jij jouw wedstrijd winnen?
Minke Buizer, Agile coach en organisatieadviseur bij Organize Agile
*Voor de voetbalkenners: deze blog is verder aangevuld na de wedstrijd Kroatië-Denemarken
